Στο Παλιό Γυναικόκαστρο υπάρχει η μεταβυζαντινή εκκλησία των αρχών του 19^ου αιώνα, αφιερωμένη στον Άγιο Νεομάρτυρα Ιωάννη ή Νάννο. Ωστόσο, η εκκλησία, μαζί με τη μνήμη του προαναφερθέντος νεομάρτυρα τιμά κι αυτήν της Οσίας Παρθενομάρτυρος Θεοδοσίας. Η εκκλησία χτίστηκε πριν το 1835, παρά το γεγονός ότι στην επιτύμβια πλάκα αναφέρεται το έτος το 1838. Ακόμα, παλαιότερη φαίνεται ότι είναι η εκκλησία στην Κορομηλιά, τα ερείπια της οποίας βρέθηκαν σε αγρόκτημα και χρονολογούνται στον 14^ο ή 15^ο αιώνα.

Βυζαντινή, χτισμένη περίπου το 1850.

Βυζαντινή, χτισμένητο 1802.

Στον λόφο του Αγίου Γεωργίου του Κιλκίς, σώζεται η μεταβυζαντινή ομώνυμη εκκλησία, χτισμένη γύρω στο 1830, πιθανότατα σε θέση παλαιότερης. Ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική μεγάλων διαστάσεων. Το κτίριο έχει δυο εισόδους. Είναι χτισμένο από μάρμαρο, ενώ υπάρχει και ανάγλυφη διακόσμηση με γλυπτούς δράκοντες (ή λέοντες) οι οποίοι θα πρέπει να θεωρούνταν ως προστάτες του ναού.

Συγχρόνως ένας σταυρός υποδηλώνει τη χριστιανική ιερότητα του χώρου. Στο ναό υφίστανται τρία κλίτη, αφιερωμένα αντίστοιχα στους Αγίους Αναργύρους, τον Άγιο Δημήτριο και στον Άγιο Γεώργιο.

Το εσωτερικό διασώζει την αρχική του διακόσμηση, ενώ το ξύλινο τέμπλο είναι ζωγραφιστό και μερικές από τις εικόνες του είναι έργα ζωγράφων από την Κολακιά. Δεσπόζουσα θέση στο διάκοσμο κατέχουν τα ζωγραφισμένα ταβάνια που χρονολογούνται από το 1879, στα οποία τα γεωμετρικά σχήματα διαμορφώνονται με λεπτούς πήχεις και κοσμούνται με φυτικά μοτίβα. Το τέμπλο του ναού είναι ζωγραφισμένο με βάζα με πλούσιες ανθοδέσμες ή κυπαρίσσια (ιερό δέντρο) και ρόδια (το σύμβολο της αφθονίας). Γύρω από τον άμβωνα εικονίζονται οι τέσσερις Ευαγγελιστές.

Η παλαιότερη εικόνα του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται τοποθετημένη σε προσκυνητάρι και χρονολογείται στα 1832. Τα μορφολογικά στοιχεία και ο διάκοσμος του Αγίου Γεωργίου αποτελούν αντιπροσωπευτικά δείγματα μακεδονικής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής και τέχνης του 19^ου αιώνα.

Του 19^ου αιώνα.

Μια εκκλησία που ανάγεται στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας είναι αυτή του Άη-Γιάννη, στο χωριό Κολχίδα, λίγα χιλιόμετρα νότια του Κιλκίς, στην ανατολική όχθη του Γαλλικού ποταμού.

Οι τοιχογραφίες του ναού ανήκουν στον 12^ο αιώνα. Η μικρή τρίκλιτη εκκλησία χτίστηκε στο λόφο απέναντι απ’ το χωριό, ενώ το ασκητάριο άρχισε να λειτουργεί μέσα στο σπήλαιο της Ζωοδόχου Πηγής, που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του οχυρωμένου λόφου.

Ακόμα, όμορφες μικρές εκκλησίες με παλαιότητα μεγαλύτερη του αιώνα, που αξίζει να επισκεφθεί κανείς, είναι αυτή της Αγίας Τριάδας στο Κάτω Θεοδωράκι των Κρουσίων, καθώς και του Ιωάννου του Προδρόμου, που βρίσκεται στο Ελευθεροχώρι του Δήμου Χέρσου.

Στο Δήμο Κιλκίς, στην ανατολική όχθη του Γαλλικού ποταμού υπάρχει το χωριό Κολχίδα.

Στον απέναντι λόφο κτίστηκε η μικρή τρίκλιτη εκκλησία του Αϊ Γιάννη και άρχισε να λειτουργεί το ασκηταριό μέσα στο σπήλαιο της Ζωοδόχου Πηγής, στη δυτική πλευρά του οχυρωμένου λόφου.

Οι τοιχογραφίες ανήκουν στον 12ο αιώνα, η ποιότητά τους όμως είναι κατώτερη σε σύγκριση με αυτές του μοναστηριακού συγκροτήματος.

Βασιλικού ρυθμού, με θαυμάσιες τοιχογραφίες. Χτίσθηκετο 1851 καιανακαινίσθηκετο 1954.

Χτίσθηκε το 1750, βασιλικού ρυθμού. Οι εικόνες του τέμπλου είναι του αγιογράφου Σακελαρίου Παπαχρήστου.