Η Ιερά μονή Παναγιάς στη Γουμένισσα είναι ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της Μακεδονίας ενώ ιστορικά αποτέλεσε το μεγαλύτερο θρησκευτικό κέντρο της περιοχής σε ολόκληρη την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1430-1912).

Άλλωστε με επίκεντρο την Μονή δημιουργήθηκε και η μικρή ομώνυμη πόλη που αποτελεί και την έδρα της νεοσύστατης (από το 1991 μ.Χ.) Μητρόπολης Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως & Πολυκάστρου.

Η εκκλησία της Παναγίας της Γουμένισσας με τη θαυματουργή εικόνα βρίσκεται μέσα στην πόλη της Γουμένισσας και αξίζει κανείς να την επισκεφθεί.

Θεωρείται ότι ήταν καθολικό μοναστήρι, που στον 14ο αιώνα παραχωρήθηκε στην Μονή του Αγίου Όρους. Η σημερινή εκκλησία κτίσθηκε το 1802. Το 1837 ανακαινίσθηκε το ιερό, ενώ στα μέσα του 19ου αιώνα επεκτάθηκε προς τα δυτικά. Στο εσωτερικό της εκκλησίας, η οποία ανήκει στον τύπο της τρλικλιτης ξυλόστεγης Βασιλικής, με πολυγωνική αψίδα Ιερού από λαξευτή πέτρα, υπάρχει ένα εξαιρετικό ξυλόγλυπτο σύνολο (τέμπλο κιβώτιο Αγίας Τράπεζας, προσκυνητάρι).

Στο προσκυνητάρι είναι τοποθετημένη η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που καθιστά το ναό σημαντικό λατρευτικό κέντρο.